Cieplice Śląskie-Zdrój były oddzielnym miastem w latach 1935-76, obecnie są zaś po prostu częścią miasta Jelenia Góra (województwo dolnośląskie) i funkcjonują jako jednostka pomocnicza gminy Dzielnica Uzdrowiskowa Cieplice. Są one położone wzdłuż rzeki Kamiennej.
Tradycja związana z tutejszymi leczniczymi źródłami jest długa – według legendy odkrył je w XII wieku Bolesław Wysoki podczas polowania na jelenia (raniony zwierz miał wskoczyć do gorących źródeł i, jak to w legendach bywa, ozdrowieć). Już nie w legendzie, a w pisanym przekazie, miejscowość została wymieniona w 1281 roku jako Callidus fons, czyli Gorące Źródła, książę Bernard Lwówecki przekazał te ziemie joannitom. Jako że już wtedy leczono tu z użyciem wody, trzeba by, według niektórych, uznać Cieplice Śląskie-Zdrój za najstarsze takie miejsce na ziemiach polskich.
Od połowy XIV wieku po zakończenie II wojny światowej Cieplice i okolice należały do roku Schaffgotschów, a Cieplice nazywały się Bad Warmbrunn. Tutejsze gorące źródła osiągają rekordową jak na Polskę temperaturę 86 stopni! Wiadomo, że już w XVI wieku prowadzono tu kuracje, a źródła obudowywano drewnem (w pobliżu takich miejsc zazwyczaj stawały karczmy z noclegowniami). Wśród najwybitniejszych kuracjuszy można wymienić późniejszego prezydenta USA Johna Quincy'ego Adamsa, Johanna Wolfganga von Goethe, królową Marysieńkę, Józefa Wybickiego czy Hugo Kołłątaja. Pierwszy nowoczesny dom zdrojowy stanął tu w 1931 roku, ale wcześniej istniały tu klasztorne domy kuracyjne, na czele ze słynnym Długim Domem.
Cieplice Śląskie-Zdrój (Jelenia Góra) – dla kogo?
Na terenie Cieplic jest 6 sanatoriów i 4 szpitale uzdrowiskowe, do tego zakłady przyrodolecznictwa. Profil leczenia jest dość obszerny. Obejmuje przede wszystkim choroby ortopedyczno-urazowe, reumatologiczne i te związane z układem nerwowym, ale leczy się też osteoporozę, choroby nerek i dróg moczowych, a także oka i przydatków oka. Oprócz wykorzystania źródeł wody mineralnej w leczeniu ważne miejsce zajmuje borowina i robione z niej okłady, a także pasty unikatowo służące do wspomnianych schorzeń oczu (tampony borowinowe na gałki oczne).
Atrakcje Cieplic Śląskich-Zdroju i okolic
Cieplice leżą u podnóży Karkonoszy, są więc świetną bazą wypadową w te piękne góry, do tego dochodzą liczne zabytki całej Jeleniej Góry, ze starówką na czele. Z Cieplic wiodą szlaki na zamek Chojnik, do Karpacza i Szklarskiej Poręby, blisko stąd nad zalew w Pilchowicach, a także do Wlenia, gdzie są pozostałości po najstarszym prawdopodobnie murowanym obronnym budynku w kraju.
Sama dzielnica także ma w swoim repertuarze kilka ciekawych miejsc, na przykład Pałac Schaffgotschów i zespół pocysterski, w którym mieści się Muzeum Przyrodnicze z największymi w Polsce zbiorami ptaków i ptasich jaj (swego czasu była to największa kolekcja ornitologiczna w Europie, biorąc pod uwagę zbiory prywatne, niestety, sporo eksponatów wywieziono w czasie wojny), a także motyli. Piękny jest Park Norweski pozwalający obejrzeć panoramę Karkonoszy i Park Zdrojowy z muszlą koncertową i Teatrem Zdrojowym, a także dom zdrojowy Długi Dom z nakrytym źródłem wody Marysieńka.
Wspomnieć wypada o dwóch interesujących budowlach sakralnych – pochodzącym z XVIII wieku ewangelicko-augsburskim kościele Zbawiciela, którego wnętrze wykonane jest w drewnie przez najlepszych snycerzy, i katolickiej świątyni św. Jana Chrzciciela z początków XVIII wieku (w podziemiach są grobowce rodowe Schaffgotschów, urzeka niezwykle bogato zdobiony ołtarz i ambona). Od kilku lat sporą popularnością cieszy się tutejszy park wodny Termy Cieplickie, w którym baseny napełniane są wodą termalną.