Piwniczna-Zdrój to niewielkie miasto w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, nad Popradem.
Data jego założenia, a zarazem nadania praw miejskich, to rok 1348 – miasto nazywało się wówczas Królewskim Wolnym Miastem Piwniczna (a wcześniej osadę nazywano potocznie Piwniczną Szyją, od zwężenia Popradu w tutejszej dolinie). Miasto miało chronić granic i przynosić zyski, bowiem leżało na szlaku kupieckim z Węgier. Według legend pod miastem w średniowieczu istniało prymitywne górnictwo, a były także lochy, tunele i to ciągnące się na sporej długości, jednak nikt póki co tego nie zweryfikował.
W XVIII i XIX wieku Piwniczna szybko się rozwijała i nowoczesnością przebijała wiele większych miejscowości, posiadając na przykład sieć wodociągową. Pod koniec XIX wieku odkryto tutaj wody mineralne, a w 1884 roku pojawili się pierwsi kuracjusze. Najwięcej budynków zdrojowych zbudowano w okresie międzywojennym, wtedy też, w 1932 roku, dokonano pierwszego odwiertu wód mineralnych.
Poprad dzieli miasto na dwie części, oddzielając dość wyraźnie część uzdrowiskową, całkowicie wolną od przemysłu, od mieszkalnej. W tej pierwszej mimo typowo uzdrowiskowej atmosfery jest dość spokojnie, a czas wydaje się wolniej płynąć.
Piwniczna-Zdrój – dla kogo?
W Piwnicznej występują tak zwane „kwaśne wody”, a więc zawierające wiele jonów magnezowych i wapniowych. Działają one bardzo korzystnie na choroby układu pokarmowego, szczególnie przy chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy, nieżycie żołądka, stanach zapalnych jelit. Oprócz tego leczy się cukrzycę, choroby reumatologiczne, a także górnych i dolnych dróg oddechowych.
Atrakcje Piwnicznej-Zdroju
Starówka zachowała się praktycznie w niezmienionym układzie od czasów średniowiecza, co samo w sobie jest ciekawostką dla miłośników historii; wokół rynku stoi ratusz i wiele kamienic z XIX wieku, na samym rynku jest zabytkowa cysterna, dawna studnia. Interesujący jest kościół pw. Narodzenia NMP, z dzwonem z 1523 roku i ceramicznymi stacjami drogi krzyżowej.
W Muzeum Regionalnym zobaczyć można między innymi największą w Europie kolekcję starego sprzętu narciarskiego – najstarsza narta pochodzi z połowy XVIII wieku, wiele zdjęć i rysunków dokumentuje długą, bo liczącą już ponad 5 tysięcy lat, historię desek przypiętych do nóg (zimą Piwniczna jest zresztą prężnym ośrodkiem narciarskim z wieloma dobrymi stokami).
W okresie letnim często można posłuchać muzyki na żywo w Parku Zdrojowym, w Pijalni Artystycznej, a tuż obok bije źródełko „Piwniczanki”. Panoramę okolicy najlepiej oglądać z wieży widokowej na szczycie Eliaszówki, najwyższej góry w obrębie miasta – 1023 m n.p.m. W pobliżu centrum znajduje się Park Węgielnik-Skałki, w którym odtworzono fortyfikacje i okopy z czasów II wojny światowej i wiele atrakcji dla dzieci. Do tego dochodzą szlaki górskie i rowerowe (około 300 kilometrów, w tym na Radziejową, najwyższy szczyt Beskidu Sądeckiego), a także możliwość spływu Dunajcem do Rytra, więc około 10 kilometrów.