Sama ajurweda ma za sobą już ponad 5 tysięcy lat tradycji, wywodzi się prawdopodobnie ze stanu Kerala w południowo-wschodnich Indiach. Jej zasady są co prawda spisane i od pewnego czasu wykładane w szkołach medycznych w Indiach czy na Sri Lance, wciąż jednak podstawą jest układ mistrz – uczeń, w którym ten pierwszy przekazuje drugiemu wszystko, co wie.
W ajurwedzie praktyki typowo medyczne idą w parze z filozofią czy psychologią, to holistyczny system, którego głównym celem jest zachowanie pierwotnej równowagi w organizmie (każda choroba wynika z zachwiania tej równowagi).
Ajurweda – zasady
Podstawowe założenie ajurwedy jest takie, że przychodzimy na ten świat pełni zrównoważonej energii. W trakcie życia ta równowaga bywa niszczona przez nas tryb życia, nieprawidłową dietę, stres, ale też – i tu wkraczamy na ponad medyczny poziom – przez nasze pragnienia, czasem zbyt wygórowane, a czasem zwyczajnie złe moralnie. Problem pojawia się także, gdy nie jesteśmy szczęśliwi ze swego życia albo żyjemy, tylko naśladując innych, nie szukając własnej drogi do szczęścia i samorealizacji.
Każdy z tych „grzechów” zakłóca proporcje i stan równowagi między trzema rodzajami cząsteczek naszej wewnętrznej energii: pithy, kaphy i vathy (można też powiedzieć, że to coś w rodzaju typów metabolicznych ciała). Układ tych energii jest sprawą indywidualną, nie ma dwóch takich samych, ponieważ każdy z nas jest inny (ale opracowano pewien zestaw typów, pod który można „podpiąć” każdego). Jeśli choruje ciało, wpływa to na stan umysłu, jeśli umysł jest czymś „skażony”, wpływa to na ciało. Wszystkie sfery – ciało, duch, umysł – są ze sobą ściśle powiązane.
Ajurweda – leczenie
Leczenie w systemie ajurwedyjskim zawsze powinno zacząć się od wywiadu przeprowadzonego z pacjentem – lekarz pyta o same dolegliwości, ale i nasz charakter, przyzwyczajenia, dietę. Mogą padać nawet pytania o przeszłość, rodzinę, relacje z innymi, wszystko to mogło bowiem zaburzyć równowagę naszej energii. Lekarz ogląda też ciało pacjenta, zwracając uwagę chociażby na język, oczy, palce. Potem stawia diagnozę – diagnozuje się bardziej pacjenta niż samą chorobę. I tutaj ważna uwaga – lekarz w ajurwedzie nie jest uzdrowicielem, tylko kimś, kto zdiagnozuje problem i wyda polecenie, w jaki sposób się leczyć, co zmienić w naszym życiu (na przykład dietę, zachowanie, przyzwyczajenia).
Proces leczenia zawsze zaczyna się od detoksykacji, mowa zarówno o toksynach, które trafiły do organizmu za sprawą nieprawidłowej diety, ale i za sprawą złych emocji; w detoksykacji mogą być zalecane chociażby inhalacje, kąpiele parowe, stosowanie różnych olejków ziołowych. Po takim oczyszczeniu organizmu lekarz zapisuje już konkretne leki ziołowe lub mineralne, ściśle dobrane do potrzeb konkretnego pacjenta.
Masaż ajurwedyjski i inne zabiegi
Powyższe dotyczy procesów stricte leczniczych, natomiast bardzo popularne stały się pakiety ajurwedyjskie w SPA. Znajdziemy tam i jedno- i kilkudniowe pobyty z zabiegami, można nawet pojechać na ajurwedyjskie wakacje. W trakcie ich trwania oferowana jest wspomniana wyżej detoksykacja, ale stawia się także na ogólny relaks i regenerację ciała i ducha. Detoksykacja jest oczywiście możliwa tylko na dłuższych turnusach (poprzedzają je dokładne konsultacje lekarskie), z kolei te krótkie to raczej zabiegi mające pomóc oczyścić umysł, zrelaksować się, znaleźć wewnętrzny spokój.
Najczęstszymi zabiegami ajurwedyjskimi są masaże z użyciem wonnych olejków roślinnych, tak zwane stemple ziołowe, inhalacje, medytacje, joga, zabiegi w łaźniach parowych. Prowadzone są także turnusy związane z oczyszczeniem organizmu poprzez specjalną ajurwedyjską dietę.
