Na pewien czas „zapomniana”, a w zasadzie uznana za szkodliwą w średniowieczu (lekarze wówczas zalecali jak najmniej kontaktów z wodą, a łaźnie uznawano za siedliska rozpusty i inkubator wszelkich schorzeń...), hydroterapia na przełomie XVIII/XIX wieku wróciła do łask, w dużej mierze dzięki metodom i zaleceniom księdza Sebastiana Kneippa.
Hydroterapia to nic innego jak zewnętrzne bodźcowe zastosowanie wody w różnych jej postaciach, wykorzystuje się również parę wodną czy lód. U podstaw leczniczego jej działania leży odpowiednia temperatura oraz ciśnienie hydrostatyczne i hydrodynamiczne używanej wody. Dla przykładu zimna woda zwęża naczynia krwionośne i podwyższa ciśnienie krwi, letnia działa przeciwbólowo i relaksuje, zaś ciepła obniża ciśnienie krwi i działa przeciwzapalnie. Dzięki tej metodzie zmniejszone zostają napięcia, uczucie zmęczenia, łagodzony jest ból i następuje ogólna poprawa nastroju.
Hydroterapia – zabiegi
Wśród zabiegów leczniczych wymienić można: masaż podwodny oraz różnego typu kąpiele (całkowite, częściowe, perełkowe, tlenowe, aromatyczne), polewanie, natryski pod ciśnieniem, irygacje, a także zabiegi z wykorzystaniem tkanin/innych materiałów: zawijanie, okłady, kompresy, nacieranie. W sumie mowa tu o ponad 100 różnych metodach zabiegowych, a wciąż pojawiają się nowe, wykorzystujące nowe zdobycze techniki, typu nowe rodzaje wirówek czy specjalnych dysz montowanych w wannach!
Zastosowanie hydroterapii
Hydroterapia ma bardzo bogate spektrum zastosowania, związane z większością działów medycyny. Najczęstszymi wskazaniami do terapii przy użyciu wody są: choroby zwyrodnieniowe kostno-stawowe, reumatoidalne zapalenie stawów RZS, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ZZSK i stany po urazach. To jednak tylko ułamek zastosowań, do których można zaliczyć jeszcze chociażby astmę, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, chorobę Parkinsona, migreny, bezsenność, różne zespoły bólowe, zaburzenia układu nerwowego, cukrzycę.
W przypadkach pewnych chorób w grę wchodzi część zabiegów, przykładem stwardnienie rozsiane, gdzie pozytywne efekty przynosi tylko kriohydroterapia, czyli zabiegi w zimnej wodzie, poniżej 31 stopni, ale już zaszkodzić mogą zabiegi w wodzie cieplejszej czy ćwiczenia oporowe w wodzie.
Hydroterapia – przeciwwskazania
Co do przeciwwskazań, niektóre zabiegi mają swoje specyficzne wymogi, odmienne od innych, trudno więc ustalić jednoznacznie pełną listę. Za ogólne przeciwwskazania uważa się: przepukliny, choroby układu krążenia w stanie nieustabilizowanym (niewydolność krążenia, niskie ciśnienie), niestabilność kręgosłupa, hemofilię, pierwszy trymestr ciąży, zaburzenia czucia, znaczne zaburzenia psychiczne, znaczną niepełnosprawność umysłową i pękanie naczyń krwionośnych.