Shiatsu, co dokładnie oznacza „ucisk palcami/kciukami”, nazywany jest także zen shiatsu lub akupunkturą bez igieł. To technika ucisku meridian (kanałów łączących najważniejsze narządy w organizmie, to nimi przemieszcza się energia qi, po raz pierwszy zostały opisane już w II w p.n.e.), dająca efekty zarówno lecznicze, jak i relaksacyjne.
Od blisko 30 lat uznawany jest za oficjalną technikę leczniczą, w 1995 roku za taką uznało go bowiem japońskie Ministerstwo Zdrowia.
Na czym polega masaż shiatsu
Aby zrozumieć tę technikę, należy przyjąć założenia tradycyjnej azjatyckiej medycyny, głoszącej, że człowiek jest częścią przyrody, natury i jako taki podlega zachodzącym w niej zmianom. Może się więc zdarzyć, że zaburzona zostanie równowaga w jego organizmie, a co za tym idzie, zakłócony zostanie przepływ energii qi w jego ciele.
Masażysta zajmujący się shiatsu musi znaleźć punkty, w których owa równowaga została zakłócona (rozmowa z pacjentem, jego obserwacja, znaki dawane przez organizm), następnie dzięki masażowi przywrócić równowagę między jin i jang, energią żeńską (skupia się w sercu, śledzionie, trzustce, płucach, nerkach, osierdziu, wątrobie) i męską (żołądek, jelito grube i cienkie, pęcherz moczowy, pęcherzyk żółciowy, a także tak zwany „potrójny ogrzewacz” łączący sprawy ciała i ducha, a niezwiązany z żadnym konkretnym organem).
Masaż ma więc charakter bardziej złożony niż w zachodnim pojęciu, chodzi w nim bowiem także o sprawy duchowe. Zablokowane meridiany przekładają się na konkretne bóle i schorzenia, ale i na stan psychiczny (dodajmy, że najbardziej szkodliwy dla nich jest stres). Zablokowanie i odblokowanie meridiany związanej z danym narządem może mieć wpływ na zupełnie inne schorzenie.
Doświadczony masażysta najpierw ustala miejsca, gdzie została zaburzona równowaga w organizmie, następnie indywidualnie, zależnie od wieku czy stanu pacjenta, ustala siłę ucisku (masaż nie może sprawiać bólu). Masaż wykonywany jest najczęściej palcami, ale też dłońmi, kolanami, łokciami, a bywa że nawet stopami. Rozpoczyna się w pozycji siedzącej, potem masowany jest tył, a na końcu przód ciała (już w pozycji leżącej). Meridiany żeńskie tradycyjnie masuje się z dołu do góry, a męskie odwrotnie. Masuje się, wykorzystując rozłożenie ciężaru ciała masażysty, a nie siłę jego mięśni. Jakby tego było mało, oddech masażysty powinien być ściśle zsynchronizowany z oddechem pacjenta.
Masaż shiatsu – na co pomaga
Ogólnie shiatsu stosowany jest głównie przy: łagodzeniu bólów głowy, kręgosłupa czy nerwobólów, zmniejszeniu napięcia mięśni, regulowaniu funkcjonowania układu nerwowego i innych układów, przywracaniu wewnętrznej równowagi w organizmie, usprawnianiu pracy poszczególnych narządów wewnętrznych, bolesnych miesiączkach, chorobach układu krążenia, usprawnianiu przepływu limfy i pozbywania się toksyn z organizmu, chorobach reumatycznych oraz problemach z zatokami.
Do tego dochodzą zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego – shiatsu ma poprawić koncentrację, pamięć, zapobiegać pojawianiu się lęków, stresu, a nawet depresji.
Przeciwwskazania
Jak we wszystkich technikach masażu istnieją przeciwwskazania do wykonania zabiegów. Może to być, choć nie musi, ciąża: w teorii wyszkolony masażysta nie ma się czego obawiać, ale w praktyce gabinety nie zawsze przyjmują ciężarne, mając na uwadze to, że nacisk na pewne punkty może przyspieszyć poród.
Inne z przeciwwskazań to: nadciśnienie, zakrzepica, żylaki, miażdżyca, ciężkie stany zapalne, choroby skóry, rekonwalescencja po ciężkich urazach. Nie poleca się także masowania kobiet w czasie menstruacji. Przed i po zabiegu nie należy spożywać obfitych posiłków.